Француз фотографы Лоран Кроненталь әсерлі фотосуреттер арқылы әйгілі француз тұрғын үй кешендерінің постмодерндік архитектурасын зерттейді. Бұл жолы оның бүкіл жобасы Нантердегі Tours Aillaud кешенінің мұнараларының терезелерінен көрініске және олардың ішіндегі өмірге арналған.

Сәулетші Эмиль Айо 1607 пәтерлік он сегіз мұнарадан тұратын ең танымал әлеуметтік тұрғын үй кешендерінің бірін салды. Олардың қасбеттері бұлт түріндегі мозаикамен безендірілген, ал мұнара бөлігінде олар гүлдерге ұқсайды. 1977 жылы тұрғын үйге бұл көзқарас барлығына ерекше болып көрінді, олар әртүрлі пішіндегі терезелерге ерекше таң қалды. Енді, міне, 40 жылға жуық уақыттан кейін бұл терезелер Лоран Кронентальдің фотожобасының кейіпкерлеріне айналды.

Лоран ұзақ уақыт бойы француз әлеуметтік архитектурасына қызығушылық танытты. Оның алдыңғы жобасы «Сувенир д’ун Футур» («Болашақ туралы естеліктер») ол Париждің айналасындағы үлкен тұрғын үй кешендерінің қарт тұрғындарына арналған. Ол осы адамдардың тағдырын зерттеп, оларды әлеуметтік тұрғын үйдің қатыгез және «соңды» сәулетінің призмасы арқылы көрсетті. Фотограф бұл жобада төрт жыл жұмыс істеді — ол кездесулерге барды, кейіпкерлерімен көп сөйлесті. Оны осы постмодерндік үлкен тұрғын үй кешендерінің ішінде адамдардың қалай сезінетіндігі қызықтырды.

Лоран осы жылы жаңа сериясын шығарды және оны Les Yeux des Tours («Мұнараның көзі») деп атады. Ол бұл жобаны сәулетші Эмиль Айоның мұнараларына, дәлірек айтсақ, осы мұнаралардың біртүрлі, пропорционалды емес терезелерінен көрініске арнады.

Бұл мұнаралар әрқашан көптеген даулар мен сындарды тудырды. Соған қарамастан олар постмодерндік дәуірдің сәулет ескерткіштері екені даусыз. Лоранның жауап бергісі келген басты сұрағы: «Бұл үйлердің тұрғындары оларда қалай сезінеді?» Пәтерлерді аралап, олардың тұрғындарымен танысып, әңгімелерін зерттеді. Дәл алдыңғы жобадағыдай мұнда да фотограф сәулет призмасы арқылы адамдардың өмірін зерттеді.

«Онда тұратын адамдар үшін терезеден таң қалдыратын көрініс спутниктік теледидар, диван немесе ыдыс жуу сияқты кең таралған», — дейді фотограф. Оның жаңа сериясындағы сыртқы және ішкі бір-бірімен әртүрлі деңгейде өзара әрекеттеседі. Ішіндегі пішіндер мен түстер сырттағы қала шамдарымен үйлесетін сәттер болады — содан кейін сурет біріктіріледі. Бақытымызға орай, оның жобасында мұндай суреттер өте көп, сондықтан біз көрермендер ретінде ләззат аламыз.

Souvenir d’un Futur жобасынан жобалық кадрлар («Болашақ туралы естеліктер»).